Artykuł ukazał się w magazynie "Świat Hoteli" DODATEK SPECJALNY: SPA
Architekt projektując tak specjalną przestrzeń jaką jest spa powinien pamiętać, że w tym przypadku nie tylko wzrok jest istotny, ale kluczem do osiągnięcia ideału jest także działanie przestrzeni na wszystkie zmysły. Należy zatem projektować tę część tak, aby przeżycia zmysłowe były dla odwiedzających jak najlepsze. Człowiek zrelaksowany, spokojny, który doświadcza pięknych przeżyć sam staje się zdrowszy, a przez to piękniejszy.
Jeśli uzmysłowimy sobie, iż przy projekcie spa zadaniem architekta jest działać na wszystkie zmysły wydaję się, że droga projektowa jest w pewnym stopniu ułatwiona. Przeanalizujmy po kolei aspekty, które architekt powinien wziąć pod uwagę przy projekcie spa. Najbardziej oczywistą wydaje się być kwestia wizualna, a więc jak w sferze, wizualnej sprawić, aby osoba odwiedzająca spa czuła się komfortowo? Wydaje się, że kluczem do projektu jest osiągnięcie harmonii pomiędzy różnymi doznaniami. Dlatego też nie możemy epatować agresywnymi kolorami czy też formami. Coś co np. sprawdzi się znakomicie w ruchliwej restauracji niekoniecznie należy przenosić do strefy spa.
Pomysły
Jeśli mówimy o braku agresywnych zestawień wcale nie znaczy, iż jedynymi kolorami, które pozostają do dyspozycji architekta to beże i brązy, a jednymi formami to łuki. Takie oczywiste asocjacje mogą być zbyt banalne i wcale nie wpłyną pozytywnie na nasze zmysły, a w najlepszym przypadku będą neutralne. Kluczem dla projektu jest osiągnięcie takiego efektu, aby wszystkie doznania były pozytywne i aby zachować pomiędzy nimi odpowiedni balans.
Można się zastanowić nad zastosowaniem wody we wnętrzu, naturalnych roślin i materiałów, interesujących grafik, jednak znów należy pamiętać, iż bardzo łatwo o przekroczenie granicy pomiędzy tym co wysmakowane, a tym co kiczowate. Fontanna z gipsowych kamieni i karaibska fototapeta będą działały na odwiedzającego jak płachta na byka. Osobiście uważam, iż lepiej zastosować mniej środków wyrazu, ale takich, które są szlachetne (prawdziwe) i dopracowane w każdym detalu pod względem wykonawczym, gdyż to co pozornie nie ma znaczenia, znaczy bardzo wiele.
Przygotujmy się na to, iż jeśli zastosujemy rośliny to gość spa będzie chciał jej dotknąć, jeśli zastosujemy drewno na podłodze to osoba odwiedzająca będzie po nim stąpać. W tym szczególnym miejscu, nawet najpiękniejsze sztuczne rośliny lub najbardziej odporna na szorowanie pseudo drewniana podłoga są jak najbardziej nie na miejscu. Na pytanie czy ma wnętrze ma być jasne i czyste, ciepłe przytulne nie ma właściwej odpowiedzi albo każda jest właściwa. Jest to kwestia do rozważań indywidualnych pomiędzy architektem a inwestorem. Podobnie trudno wypowiedzieć się na temat najodpowiedniejszego koloru do wnętrz i wydaje się że nie powinniśmy się bać niczego jeśli tylko będzie nam przyświecać nadrzędna idea jaką jest dążenie do harmonii, do osiągnięcia komfortu psychicznego i fizycznego.
Następnymi zmysłami, na których powinniśmy się skupić jest zmysł dotyku. Musimy wziąć pod uwagę, iż osoby klienci spa przebywają w danej przestrzeni dość długo i będą odbierać wrażenia całym ciałem. Dlatego też poza tak oczywistymi względami jak bezpieczeństwo użytkowania, musimy wziąć pod uwagę fakt, iż materiały z których poszczególne elementy wyposażenia są wykonane, będą poddawane sensorycznej analizie.
Możemy wykorzystać różne działania materiałów na zmysł dotyku – działanie tego co szorstkie z tym co miękkie, tego co zimne z tym co ciepłe. Lepiej odczujemy ciepłotę naturalnego drewna gdy wcześniej dotkniemy zimnego bazaltu.
Słuch to kolejny zmysł który ma ogromne znaczenie, ale czy naprawdę w każdym spa wszyscy musimy słuchać tego samego „plumkania”? Świergot ptaków czy szum morza oczywiście może się znakomicie sprawdzić, ale to co sprawia przyjemność jednej osobie drugą może zirytować. Dlaczego gościom odwiedzającym spa nie umożliwić słuchania muzyki przy, której czują się dobrze, nawet jeśli jest to muzyka nie oczywista, lub też dlaczego nie dać im po prostu ciszy? Technologia pozwala nam na personalizacje doznań, a zadaniem architekta i współpracujących z nim specjalistów z rożnych branż, jest przygotowanie projektu w ten sposób, aby sprawić by osoby przebywające w spa mogły czuć się maksymalnie komfortowo.
Coś co nie jest uchwytne, a również ma znaczenie, to przestrzeń. Na to jak czujemy się w danym miejscu wpływają także takie parametry jak wielkość pomieszczenia, jego wysokość i kształt, a także istnienie lub brak dostępu do światła dziennego. Możemy osiągać rożne efekty stosując różne zabiegi. Wydaję się że w takim miejscu jak spa gość powinien czuć się bezpiecznie, dlatego przestrzeń i materiały nie powinny przytłaczać oraz wywoływać efektu zagubienia. Warto czerpać ze swoich doświadczeń i zastanowić się co sprawia, że czujemy się zagubieniu lub przytłoczeni w danym miejscu lub co sprawiło, że polubiliśmy jakieś nowe miejsce i znakomicie się w nim odnajdujemy.
Możliwości
Spa i zabiegi na ciało znane są od tysiącleci. Jednak to co różni nas od antycznych Greków czy Egipcjan, to fakt, iż mamy dostęp nie tylko do interesujących materiałów wykończeniowych, naturalnych kamieni z Brazylii, drewna ze Skandynawii, ale także mamy ogromne możliwości technologiczne. Można wykorzystać je do stworzenia niezwykle interesującej przestrzeni, która będzie odbierana wielowymiarowo. Mamy możliwość personalizacji i adaptowania przestrzeni do konkretnych potrzeb. Przy projekcie spa ważna jest nie tylko sama Idea, ale dogłębna wiedza z zakresu wielu dziedzin i im zespół osób pracującym nad zagadnieniem będzie bogatszy tym lepszy efekt zostanie osiągnięty.
Parafrazując Bleiz’a Pascal’a – „Znajomość techniki bez znajomości idei rodzi nędzę. Znajomość idei bez znajomości techniki rodzi rozpacz”.
Projekt okaże się katastrofą w obu przypadkach, kiedy wnętrza i przestrzeń podporządkujemy tylko i wyłącznie aspektom technologicznym, ale również nic nie będzie dobrze funkcjonowało gdy za projektowanie przestrzeni wezmą się osoby nie znające rzemiosła i nie mające ku temu odpowiedniej wiedzy i narzędzi. Musimy pamiętać że architekt jest zarówno poetą jak i cieślą i musi łączyć w sobie to, co wydaje się, że jest nie do połączenia.
autor: mgr inż. arch. Jolanta Smolarska